Voor het eerst staat HETSTEEN ook tijdens de kerstvakantie klaar met een spannende driedaagse workshop. Kinderen van 9 tot 12 jaar gaan voor drie dagen op TIJDreis door HETSTEEN. Ze gaan op onderzoek naar wat ‘tijd vasthouden’ betekent.
Sommigen zijn oude bekenden: zij namen afgelopen zomervakantie deel, toen het thema ‘tijd meten’ was. Opnieuw deelnemen kan. Het overkoepelende thema blijft ‘tijd’, maar van dit brede begrip worden alle karaktertrekken en bijzonderheden bestudeerd en ontleed. Met telkens een gloednieuwe workshop als resultaat. Aanstaande zomervakantie is er dus weer een gloednieuwe driedaagse rond ‘snel versus langzaam’.
Kan je tijd vasthouden?
Dat is de centrale vraag van deze vakantieweek. Kan dat, tijd vasthouden? En als het kan, hoe doe je dat dan precies? Houdt een herinnering de tijd vast? Of brengt het je net naar een tijd die niet meer is? In hun hoofd reizen de kinderen af in hun geheugen. Wat is de aller-, allervroegste herinnering die je hebt? Kan je je het moment van geboren worden nog herinneren? “Dat kan niet”, zeggen de kinderen. Niemand kan zich zijn eigen geboorte herinneren. “Je kan je ten vroegste iets herinneren dat gebeurde toen je twee jaar was” weet één kind.
Iemand herinnert zich een bezoek aan Disneyland, en een heel lekkere, zoete koek die ze daar at. Een jongen herinnert zich de woede die hij voelde omdat hij in een box voor baby’s moest terwijl zijn ouders dat niet moesten. Langzaamaan borrelen de herinneringen op. Aan kleuterjuffen en wascokrijtjes, aan bergen spinazie met puree, gebroken borden op de vloer en een grote verjaardagstaart.
De kinderen hebben hun vroegste herinnering te pakken. Hoe kan je deze bewaren? Hoe kan je die vervlogen tijd vasthouden? En sterker nog, hoe kan je je vriend of vriendin deze herinnering laten herbeleven? Hoe kan iemand die zoete suikerkoek voelen, proeven, ruiken en opeten op de plek dat jij hem zoveel jaar geleden op at?
HETSTEEN telt vele kamers. Eén van die kamers is de reukkamer.
De reukkamer is een laboratorium vol geuren. Geuren brengen herinneringen naar boven. Maar kan je ook omgekeerd te werk gaan? Kan je je herinnering reconstrueren aan de hand van geuren?
Potje per potje wordt besnuffeld. Een potje met fenegriek in. Of kaneel. Rooibos. Verveine en steranijs. De geur van gember. Of van venkel of kokos. Peper is er ook. De zoektocht gebeurt per neus. Het reukorgaan wordt uitgedaagd om de ene geur na de andere te evalueren: vergelijken met je herinnering, graven in het geheugen, afwegen wat er het meest op lijkt en dan voor de juiste geur gaan. Kinderen helpen elkaar de precieze samenstelling te vinden. Bijvoorbeeld die houtachtige geur van bomen in de Ardennen. Iedereen verzamelt zijn geur in een glazen potje en verzint er een naam bij. Ardenne. Koek in Disneyland. Bozebaby.
De herinnering is niet eetbaar. Ze triggert je neus en brengt je naar een moment van zoetigheid, boosheid, geluk, verontwaardiging. Wil je iemand anders deze laten herbeleven, is het belangrijk dat ook de smaak wordt aangesproken. Daarom wordt de geurende herinnering omgezet in een thee. De herinnering zwemt vrij in heet water. Het resultaat is een vastgehouden herinnering in een theepot.
Kinderen proeven van elkaars herinnering. Een mierzoete thee – “ik gebruikte enkel kokos en suiker!” – brengt de koek in Disneyland dichter bij. Ook ouders kunnen aan het einde van de week deze vroege herinneringen uit het leven van hun kinderen proeven, ruiken en herbeleven.
Een dampende mok thee als het drinkbare herinnering zet de tijd stil. Al is het maar voor even.